List otwarty do pani profesor – wersja ostateczna

Zamieszczam tutaj wersję ostateczną listu otwartego do pani profesor Ewy Florek z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. List wysłałem do wiadomości portalu Interia.pl, radia RMF FM oraz telewizji TVN24.
Przy okazji chciałem podziękować Beacie za pomoc w redakcji ostatecznego tekstu.
Oczywiście będę na bieżąco informował o ewentualnych odpowiedziach.

Jeśli ktoś chciałby podpisać się pod tym listem, proszę uczynić to w komentarzach. Jednocześnie proszę o to, aby tutaj już nie komentować samej sprawy – można to zrobić pod wpisem wcześniejszym. Tutaj pozostawmy tylko podpisy.
Dodano o 12.11: Jeśli można, proszę o podpisy imienne – tak, jak zauważył jalens – nasze waperskie nicki są znane tylko w ramach getta e-palaczy.

##########################################################################################
Szanowna Pani Profesor,

niniejszy list otwarty powstał jako komentarz do czata z Pani udziałem, który odbył się na portalu czateria.interia.pl w dniu 17 maja 2012 roku.

Przyznam, że z zaciekawieniem czekałem na to spotkanie, biorąc pod uwagę tematykę, która miała być poruszona w trakcie rozmowy. Oczekiwałem nie tylko ja, ale też wielu innych użytkowników e-papierosów, ponieważ tematyka ta rzadko jest poruszana w mediach. Wiem, że sporo pytań zostało wysłanych mailowo, wiele przekazano moderatorowi już w trakcie trwania czatu. Niestety, zaledwie kilka z nich ujrzało światło dzienne, a szkoda.

No, ale to jest sprawa uboczna. Ważniejsze od pytań, które się nie przebiły, są zdania, które padły. Przyznam, że niektóre z nich zabrzmiały szokująco. Podam konkretne przykłady:

ImmoRtaL!!!: witam. mam pytanie odnosnie elektronicznych papierosow. jak to dziala i czy wogole skutkuje. probowalem juz wszystkiego a nadal pale. zadne gumy i plastry mi nie pomagaja. zatem chcialbym wiedziec co to jest, elektroniczny papieros?
prof. Ewa Florek: Elektroniczny papieros – jest to jedna wielka niewiadoma,.
prof. Ewa Florek: ich skład jest utajniony, nie znamy dokładnych dawek nikotyny ani innych substancji o działaniu biologicznym. Nie jest to produkt zarejestrowany i jest z punktu widzenia toksykologicznego niebezpieczny dla człowieka.

Nie wiem, na jakiej podstawie sformułowała Pani te stwierdzenia. Określenie “skład utajniony” sugeruje działanie celowe, zmierzające do ukrycia prawdy (w domyśle strasznej lub niebezpiecznej). Tymczasem wszystkie płyny importowane w większości spoza obszaru celnego UE muszą być zaopatrzone w stosowną dokumentację (jak karty charakterystyki), w której skład płynu jest podany bardzo dokładnie. Ponadto wiemy, że na zlecenie Urzędu Celnego dokonywano wielokrotnych wyrywkowych kontroli płynów, które nie stwierdziły zasadniczych odstępstw od deklarowanego składu.

Co więcej – wielu użytkowników e-papierosów przygotowuje własne płyny, składające się często wyłącznie ze składników o czystości farmakopealnej – roztworu nikotyny w glikolu propylenowym/glicerynie, uzupełnionych czasami o aromaty spożywcze, których czystość jest również badana. Czy więc uprawnionym jest stwierdzenie o utajnieniu składu?

Prawdą jest, że nie można powiedzieć, że dysponujemy kompletem badań klinicznych dotyczących oddziaływania e-papierosów na organizm człowieka. Warto jednak uczciwie stwierdzić, że jest to całkowicie nowy obszar badawczy, a więc trudno oczekiwać, że prac na ten temat będą od razu tysiące. Co więcej, warto byłoby powiedzieć w trakcie takiego czata, że są już takie wyniki i to publikowane w recenzowanych czasopismach medycznych. Wiele badań jest w toku. Jak do tej pory, nie stwierdzono istotnych skutków negatywnych. Stosując retorykę Pani profesor, mógłbym stwierdzić, że utajniła Pani istnienie tych wyników. Dlaczego?

Prawdą jest też, że e-papierosy nie są formalnie zatwierdzone jako NTZ i zapewne długo nie będą. Mówiąc popularnie – torcik co prawda jest spory, ale czy producenci NTZ będą chcieli się nim podzielić?

mel23sosnoA: Przecież producent papierosów też nie wyszczególnia składników jakie będą w dymie papierosowy, jednak naukowcy wiedzą, że są szkodliwe, że mają ponad 4000 zw. niebezpiecznych w tym kacerogennych czy mutagennych. Dlaczego więc nie można zbadać dymu (a raczej par) jakie wydostają się z elektronicznego papierosa?
prof. Ewa Florek: Zbadac można tylko, ż ekażda seria jest inna.
prof. Ewa Florek: Nie ma żądnej normy dla elektronicznych papierosów.

Zgadza się – nie ma formalnych norm dotyczących płynów stosowanych w e-papierosach. Postawię proste pytanie – co polscy toksykolodzy zrobili w tej kwestii? Czy jakikolwiek ośrodek naukowy zainteresował się tą sprawą? Jestem przekonany, że środowisko e-palaczy z wdzięcznością przyjęłoby ofertę wspólnej pracy nad takimi normami, ale o tym później.
Przy okazji – stwierdzenie “każda seria jest inna” wymaga chyba dowodu – poproszę o stosowny link do materiału źródłowego. Mam nadzieję, że nie jest utajniony.

jsakic: paliem 15 lat, od 2 miesięcy palę tylko e – papierosa i jestem przekonany, o mojej poprawie zdowia, brak kaszu ciśnienie, kondycja itp. Więc czemu go nie stosować?
prof. Ewa Florek: Bo nie znamy dawek substancji , które znajdują się w nim .I mam propozycję – rzucenie e-papierosa. I wtedy kondycja będzie doskonała.

Przeciwnie – znamy doskonale dawki nikotyny – zarówno te znajdujące się w samym płynie, jak też te, które są wprowadzane do krwiobiegu. Wszystko można znaleźć bez problemu w recenzowanych czasopismach medycznych.

Przez cały czas przewijał się na czacie temat nikotynowej terapii zastępczej. Zastanawia mnie, dlaczego w imię rzetelności naukowej nie wspomniała Pani o niedawnych wynikach badań publikowanych w prestiżowym British Medical Journal, pokazujących, że efektywność NTZ jest na poziomie placebo. Podobne wyniki publikowali również badacze z Harvard School of Public Health. Podejrzewam, że niebawem nastąpi wysyp podobnych publikacji. Czy zatem proponowanie nieefektywnej NTZ jest etyczne?

Xaphan: W plasterkach czy gumach możemy często usłyszeć o “nikotynie leczniczej”. Czy istnieje coś co można nazwać tym terminem, czy to poprostu zabieg marketingowy i nie różni się ona niczym od tej w zwykłym papierosie, bądź e-papierosie?
prof. Ewa Florek: Nie ma okireślenie “nikotyna lecznicza”. 
prof. Ewa Florek: Nikotyna może mieć rózna postać chemiczną, która ma zastosowanie w produktach leczniczych i określona jej dawka sprawia, że staje się pomocna w zaprzestaniu palenia a nie szkodliwa w wielokrotnie wyższym stężeniu w jakim jest w papierosach.

Z całym szacunkiem, ale ośmielę się powiedzieć, że mija się Pani z prawdą. Określenie to (dokładniej jego synonim – “nikotyna terapeutyczna”) jest stosowane wprost w reklamach NTZ, które codziennie atakują nas w TV. Nie bardzo rozumiem też stwierdzenia o “różnej postaci chemicznej, która ma zastosowanie w produktach leczniczych” – czy może to Pani doprecyzować? Jestem chemikiem i śmiem twierdzić, że nikotyna jest po prostu nikotyną i nie może mieć “innej postaci” (nie mówimy tu chyba o stereoizomerach). Nikotyna w liściu tytoniu, gumach/plastrach czy w płynie do e-papierosa to ten sam związek. Jedyną “inną postacią” może teoretycznie być kation nikotyniowy, ale on nie jest “nikotyną” tylko protonowanym fragmentem jej związku. Zresztą obydwoje wiemy, że zarówno nikotyna wolna, jak i kation nikotyniowy występują we wszystkich wyżej wymienionych źródłach nikotyny, tylko w różnych proporcjach.

Na koniec kilka refleksji ogólnych. Słowo zapisane w Internecie pozostaje na długo. Dlatego też warto je ważyć, zanim zostanie zarejestrowane. Bezpodstawne straszenie potencjalnych nowych użytkowników e-papierosów ich szkodliwością (taki wniosek się nasuwa z w/w Pani wypowiedzi) może przynieść tylko taki efekt, że palacze tytoniu pozostaną przy tym nałogu. Uznają, że lepiej się truć czymś dobrze zdefiniowanym (papieros tytoniowy), niż ryzykować coś nieznanego. Zastanawiam się, jak tego typu działanie ma się do podstawowej zasady Hipokratesa primum non nocere? Czy właśnie takie miało być przesłanie Pani wypowiedzi na czacie? Mam nadzieję, że jednak nie.

Na koniec chciałbym zacytować fragment przysięgi doktorskiej, którą zarówno Pani, jak i ja składaliśmy kiedyś:

Przyrzekniecie przeto:
… że usilną pracą uprawiać i pomnażać będziecie naukę nie dla pospolitej korzyści ani
próżnej chwały, ale by szerzyła się coraz bardziej prawda, od której zawisła przyszłość
i szczęście rodzaju ludzkiego.
Czy dobrowolnie i ze szczerym przekonaniem ślubujecie to i przyrzekacie?

Ślubujemy i przyrzekamy!

Mając powyższe na uwadze, chciałbym zaproponować, aby połączyć siły i zrobić coś wspólnie w tej tematyce. Społeczność użytkowników e-papierosów na pewno pozytywnie przyjęłaby fakt, że coś w tej dziedzinie zaczyna się dziać. Badania z prawdziwego zdarzenia, sine ira et studio. Bez zakładania, że e-papierosy są cudem czy też wynalazkiem diabła. Może uda się znaleźć również consensus w sprawie propozycji norm jakościowych, które powinny spełniać płyny używane w e-papierosach. Zapewne to też byłoby przyjęte pozytywnie przez e-palaczy.
Proszę rozważyć moją propozycję.

Łączę wyrazy szacunku
############################################################################################